Dự báo "sóng thần" năm 2026, VN-Index có thể đạt 2.200 điểm?

Nhận định về triển vọng thị trường chứng khoán, ông Lê Quang Chung, Phó Tổng giám đốc, Công ty CP Chứng Khoán Smart Invest cho biết việc thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE Russell chấp thuận nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp vào ngày 8/10/2025 đã mở ra nhiều kỳ vọng về dòng vốn ngoại.

Tuy nhiên, đến cuối tháng 10/2025, khối ngoại vẫn tiếp tục bán ròng, với giá trị bán ròng hơn 4.900 tỷ đồng chỉ trong tuần 20-24/10, và tổng cộng hơn 12.000 tỷ đồng kể từ khi thông tin nâng hạng được công bố.

Có một số nguyên nhân chính, kết hợp giữa yếu tố toàn cầu và nội tại thị trường.

Thứ nhất là lãi suất ở Mỹ vẫn ở mức cao nên dòng vốn chưa rời khỏi quốc gia này. Trong cuộc họp của Fed ngày 29/10/2025 đã chính thức giảm lãi suất thêm 0,25% - 0,5% (lần thứ hai trong năm), đưa mức lãi suất quỹ liên bang về khoảng 3,5% - 4%, nhưng tổng thể vẫn cao hơn so với các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam.

Chênh lệch lãi suất giữa VND-USD đang thu hẹp, khiến nhà đầu tư ngoại duy trì tâm lý phòng thủ, ưu tiên giữ vốn ở Mỹ để hưởng lợi từ lợi suất trái phiếu kho bạc ổn định. Dòng vốn toàn cầu chưa có dấu hiệu "ra khỏi Mỹ" mạnh mẽ.

Yếu tố thứ hai là hiện tượng chốt lời sau đà tăng của VN-Index và cơ cấu danh mục. Thực tế, VN-Index đã tăng mạnh lên vùng 1.600-1.700 điểm trong quý III/2025, nhờ thông tin nâng hạng và tăng trưởng kinh tế tích cực. Nhiều nhà đầu tư ngoại chọn chốt lời ở các nhóm blue-chip như ngân hàng và bất động sản, đồng thời thực hiện cơ cấu danh mục để chuẩn bị cho giai đoạn chuyển đổi sau nâng hạng. Điều này dẫn đến bán ròng mạnh ở nhiều mã tăng mạnh như nhóm chứng khoán, ngân hàng…

Cuối cùng là việc nâng hạng vẫn cần chờ review tháng 3/2026 bởi việc nâng hạng chỉ là "chấp thuận sơ bộ", hiệu lực thực tế từ 21/9/2026, và FTSE sẽ review chi tiết vào tháng 3/2026. Các quỹ đầu tư chưa thể phân bổ ngay lập tức, dẫn đến tình trạng "chờ đợi" và bán ròng tạm thời từ quỹ cận biên. Đây là giai đoạn chuyển tiếp, và bán ròng có thể thu hẹp dần khi Fed tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ.

Một số kênh tài sản được các nhà đầu tư toàn cầu ưa chuộng trong thời gian qua đó là kênh tài sản số và mã hóa, kênh này đã tăng mạnh, với dòng vốn toàn cầu vượt 200 tỷ USD vào crypto và token hóa tài sản thực (như bất động sản số), nhờ tính thanh khoản cao và lợi nhuận 55% so với năm trước.

Kênh tiếp theo được ưa chuộng là vàng và tiền mặt. Giá vàng đã tăng cao lên 2.700 USD/oz do trú ẩn lạm phát, hoặc nhiều quỹ giữ 20%-30% tiền mặt để chờ cơ hội do những bất ổn về địa chính trị. Kênh được ưa chuộng nữa là bất động sản công nghiệp và cổ phiếu công nghệ. Tổng thể, dòng vốn nghiêng về "an toàn kết hợp tăng trưởng", với Mỹ và Châu Á làm trung tâm, nên dòng vốn trên thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn chịu sự cạnh tranh rất lớn.

Nền kinh tế Việt Nam đang ở vị thế hấp dẫn với GDP dự báo tăng 8% trong năm 2025 (quy mô ~510 tỷ USD) và mục tiêu tăng 10% vào năm 2026, nhờ đầu tư công mạnh và xuất khẩu phục hồi. Điều này đủ sức thu hút vốn ngoại, đặc biệt sau nâng hạng, dù hiện tại các quỹ lớn (như Vanguard, BlackRock) chỉ quan tâm sơ bộ và chờ hiệu lực chính thức tháng 9/2026 để phân bổ (tỷ lệ ~0,6-1% danh mục).

Chính vì vậy, trong ngắn hạn từ cuối 2025 - đầu 2026, dòng vốn ngoại dự kiến sẽ ngừng bán ròng và có thể quay trở lại mua ròng nhờ thông tin tích cực trong nước và Fed nới lỏng chính sách tiền tệ. Tuy nhiên, thời gian này, vốn nội vẫn dẫn dắt, với thanh khoản 1-2 tỷ USD/phiên.

Còn về dài hạn từ 2026 trở đi, dự báo sẽ có "cơn sóng" lớn, với tổng dòng vốn ngoại ước 3-5 tỷ USD từ FTSE và MSCI nếu đáp ứng các yêu cầu của tổ chức này, cộng thêm 1,5-2 tỷ USD/phiên từ quỹ chủ động. Chính vì vậy, World Bank dự báo dòng tiền vào thị trường Việt Nam có thể lên đến 5-7 tỷ USD, do đó VN-Index có thể tăng lên 1.800-2.200 điểm.

Việt Nam được dự báo sẽ là "ngôi sao mới nổi" với P/E thấp 12 lần năm 2026, cùng với mức tăng trưởng cao và hội nhập sâu với hàng loạt ký kết như CPTPP, EVFTA.